Geschiedenis
-
Gemeente Kapelle
Het vroegmiddeleeuwse Zuid-Beveland is een onbedijkt gebied met hooggelegen zanderige kreekruggen temidden van uitgestrekte laaggelegen poelgronden. Op dit patroon van kreekruggen ontstaan vanaf de 9de-10de eeuw wegen en verscheidene dorpen die binnen de tegenwoordige gemeente Kapelle vallen. Maalstede is zonder twijfel de oudste woonkern. Het dankt zijn naam aan de heren van Maalstede, die in de 13de en 14de eeuw de belangrijkste ambachtsheren van Zuid-Beveland zijn. Zij zijn vermoedelijk in die vroege tijd belast met rechtspraak in dit deel van Zeeland.
-
Biezelinge
Biezelinge ontstaat als nederzetting aan een mogelijk al uit de 11de eeuw daterende dam in een kreek, die ligt waar nu de Hoofdstraat is. Aan de dam worden boerderijen gebouwd, waarvan er één bij een opgraving in 1997 is teruggevonden. De dam wordt in de 12de eeuw opgenomen in de grote ringdijk van Zuid-Beveland, die speciaal hiervoor een scherpe bocht landinwaarts maakt. Later wordt dit de Biezelingse haven. De afgedamde kreek blijft landinwaarts nog eeuwen bestaan in de vorm van het Molenwater, dat tot Kapelle doorloopt.
-
Wemeldinge
Wemeldinge is als nederzetting ontstaan op de kreekrug aan de grote restgeul door Zuid-Beveland, die bij Biezelinge is afgedamd. De aan St. Maarten gewijde kerk zou een der oudste van Zuid-Beveland zijn, een dochterkerk van de Westmonster te Middelburg. De oorspronkelijke kern is in zijn ontwikkeling blijven steken. In de 13de eeuw heeft de bebouwing zich verlegd naar een dijk ten oosten van de kerk, die na een overstroming in 1134 is aangelegd. Deze dijk is terug te vinden in de huidige Dorpsstraat. Doordat alleen de kerk op haar oude plaats is blijven staan heeft het dorp een merkwaardige vorm gekregen.
-
Schore
Schore is ontstaan als poeldorp, gelegen in een uitgestrekt veengebied. Hoewel de naam van het dorp verwijst naar schorren heeft het dorp steeds binnen een grote ringdijk gelegen, en is nooit afzonderlijk als schorrengebied ingepolderd geweest. Het ingedijkte land heeft vermoedelijk langere tijd zijn natuurlijke aanzien gehouden, dat van niet geheel ontzoute schaapsgronden. De parochie is afgesplitst van die van Vlake. Het zijn monniken van de abdij van St. Bernard aan de Schelde die in 1250 gronden in Schore verkrijgen.
-
Eversdijk
Eversdijk is een kleine gemeenschap die ontstaan is in het poelkleigebied. De nederzetting ontwikkelt zich in de 11de eeuw. De naam verwijst naar een verder onbekende persoon Everdeis, die een lokale bedijking heeft laten uitvoeren. Het dorp is ontstaan op het snijpunt van twee wegen. Met een verbindingsweg daartussen is de dorpskom compleet gemaakt. De kerk is daarbinnen gebouwd. De kerk van 's-Heer Abtskerke is de moederkerk van Eversdijk, die gewijd is geweest aan St. Paulus.